VinFast phụ thuộc vào GSM để tăng trưởng nhưng đối mặt với nhiều bất ổn

https://www.techinasia.com/vinfasts-reliance-on-gsm-for-growth-faces-uncertainty

#TechinAsia

VinFast phụ thuộc vào GSM để tăng trưởng nhưng đối mặt với nhiều bất ổn

Nhà sản xuất xe điện (EV) hàng đầu Việt Nam, VinFast, đã dựa vào khách hàng lớn nhất của mình, Green and Smart Mobility (GSM), để thúc đẩy doanh số. Tuy nhiên, khi ngày càng có nhiều đối thủ tham gia vào thị trường điện khí hóa đội xe trong nước và cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt, GSM có thể không còn là động lực tăng trưởng chính của VinFast trong tương lai.

Được sáng lập bởi CEO VinFast Phạm Nhật Vượng, GSM – đơn vị vận hành thương hiệu taxi điện Xanh SM – đã mở rộng quy mô đội xe trong 2 năm qua để chiếm lĩnh thị trường gọi xe tại Việt Nam và tiến vào các quốc gia Đông Nam Á.

Tuy nhiên, đóng góp của GSM vào doanh số của VinFast đã giảm dần khi hãng xe này thành công trong việc đa dạng hóa tập khách hàng. Theo báo cáo tài chính của VinFast, lượng xe EV bàn giao cho các bên liên quan, chủ yếu là GSM, đã giảm từ khoảng 72% vào năm 2023 xuống chỉ còn 38% trong 9 tháng đầu năm 2024.

Vì lý do này, “chúng tôi tin rằng GSM khó có thể tiếp tục là động lực tăng trưởng chính của VinFast,” Phan Thanh Huyền, chuyên gia phân tích tại VNDirect Securities Corporation, nhận định với The Business Times.

Sự sụt giảm này càng đáng chú ý khi GSM vẫn đang tiếp tục mở rộng hoạt động tại Việt Nam.

Hướng đi mở rộng sang Đông Nam Á

Ra mắt vào tháng 3/2023, Xanh SM hiện có gần 100.000 phương tiện tại Việt Nam, bao gồm ô tô điện, xe máy điện và các xe do đối tác vận hành. GSM đóng vai trò là nhà phân phối lớn của VinFast, hợp tác với hơn 73 công ty vận tải và hãng taxi truyền thống trong nước.

Dù vậy, ảnh hưởng của GSM trong ngành EV Việt Nam có thể suy giảm khi các đội xe taxi điện hóa hoàn toàn trong thời gian tới, theo Koketso Tsoai, chuyên gia phân tích ô tô tại BMI. Trừ khi “GSM mở rộng đội xe hoặc tìm kiếm chiến lược tăng trưởng khác,” vai trò của hãng trong doanh số của VinFast có thể bị hạn chế, ông nhận định.

Hiện tại, công ty đang thực hiện chính xác điều đó.

Chỉ chưa đầy 2 năm sau khi ra mắt, GSM đã mở rộng sang 2 thị trường mới – Lào vào tháng 11/2023 và Indonesia vào tháng 12/2024. Năm nay, công ty có kế hoạch triển khai ít nhất 10.000 taxi tại Indonesia và tiếp tục mở rộng sang các quốc gia khác như Philippines và những khu vực khác ở châu Á.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng điều này không phải “công thức thần kỳ.” “(Việc mở rộng) không chỉ đơn giản là tăng số lượng phương tiện, vì điều này có thể thực hiện nhưng không nhất thiết sẽ khả thi,” Tsoai lưu ý.

Thành công của GSM trên thị trường quốc tế sẽ phụ thuộc vào cách công ty điều hướng bối cảnh cạnh tranh và thiết lập sự hiện diện bền vững tại các quốc gia mới. “Nếu GSM muốn giành thị phần bằng cách giảm giá và triển khai số lượng lớn phương tiện vào đội xe gọi xe, điều này có thể giúp tăng doanh số nhưng với biên lợi nhuận thấp hơn,” ông nói.

Trong phản hồi bằng văn bản gửi đến The Business Times, CEO GSM Nguyễn Thanh thừa nhận những thách thức tại Lào, bao gồm cơ sở hạ tầng giao thông hạn chế và mức độ nhận thức về EV thấp, cũng như sự thống trị của các nền tảng nội địa tại Indonesia.

“Mỗi thị trường có đặc điểm riêng, và sự thành công của Xanh SM tại từng quốc gia phụ thuộc vào khả năng thích ứng với điều kiện địa phương,” ông nhấn mạnh.

Mục tiêu doanh số mới của VinFast

VinFast đặt ra mục tiêu doanh số đầy tham vọng trong năm nay: gấp đôi lượng xe bàn giao của năm 2024, theo tuyên bố của công ty vào tuần trước. Năm ngoái, VinFast đã bán ra hơn 97.000 xe EV, tăng 192% so với năm 2023.

Động lực thúc đẩy tăng trưởng này đến từ doanh số bán lẻ của các mẫu xe VinFast ngày càng phổ biến tại Việt Nam, theo Huyền từ VNDirect.

Tháng 1 vừa qua, lượng xe EV giao tại Việt Nam vượt 10.000 chiếc, trong đó 2 mẫu xe giá rẻ VF 3 và VF 5 đóng góp hơn 7.300 xe, theo công ty công bố.

GSM đã góp phần vào doanh số bán lẻ này trong những năm qua, với CEO Nguyễn Thanh cho biết công ty đã hỗ trợ hơn 10.000 tài xế đối tác cá nhân sở hữu xe VinFast EV. Ngoài các mẫu xe phổ biến như VFe34 và VF 5 Plus trong đội xe của Xanh SM, VinFast và Xanh SM cũng đã hợp tác phát triển các mẫu EV dành riêng cho vận tải hành khách, theo ông Nguyễn.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với VinFast… nhằm đảm bảo hiệu suất tốt hơn để đáp ứng nhu cầu vận hành của ngành taxi điện,” ông nói thêm.

Chi phí ngày càng tăng của GSM

Các chuyên gia thị trường nhận định rằng dù GSM đã góp phần vào kết quả tài chính của VinFast và nâng cao nhận diện thương hiệu xe điện Việt Nam, tốc độ tăng trưởng nhanh cũng đi kèm với chi phí đốt vốn cao.

GSM đã tăng vốn điều lệ lên gấp 6 lần trong chưa đầy 2 năm, với lần tăng vốn gần nhất vào tháng 12, đạt khoảng 5,3 nghìn tỷ đồng (208 triệu USD), theo Cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia Việt Nam. Sở hữu 95% bởi ông Vượng, GSM đã nâng vốn từ khoảng 118 triệu USD khi mới thành lập lên khoảng 706 triệu USD vào năm 2024.  

Điều này cho thấy cơ cấu chi phí lớn và lợi nhuận thấp của công ty – GSM phải đầu tư mạnh vào việc mua xe và thu hút tài xế để tận dụng hiệu ứng mạng lưới, đồng thời cung cấp các ưu đãi đáng kể cho khách hàng nhằm giành thị phần.  

“Tính khả thi của mô hình kinh doanh GSM sẽ phụ thuộc nhiều vào sự hỗ trợ từ cổ đông và các cân nhắc chiến lược khác,” Tsoai từ BMI giải thích. “Việc gia tăng nhận diện thương hiệu và doanh số của VinFast thông qua sự phát triển của GSM có thể đáng giá so với gánh nặng tài chính nếu công ty có thể thiết lập sự hiện diện mạnh mẽ trên thị trường và xây dựng lòng trung thành với thương hiệu.”  

Chỉ riêng trong năm 2023, GSM đã chi 839 triệu USD để mua xe EV và xe máy điện, đồng thời ký thêm hợp đồng trị giá 419 triệu USD để mua thêm xe từ công ty cùng tập đoàn VinFast, theo các báo cáo trước đó của hãng xe Việt Nam.  

Theo công ty nghiên cứu Vietdata, GSM ghi nhận doanh thu khoảng 1 nghìn tỷ đồng (38 triệu USD) trong năm 2023 và lỗ sau thuế gần 1,9 nghìn tỷ đồng (74,5 triệu USD).  

Ngay cả các đối thủ cạnh tranh trong lĩnh vực gọi xe như Be và Gojek, với mô hình kinh doanh nhẹ tài sản hơn, cũng liên tục thua lỗ, chỉ có Grab đạt lợi nhuận. Tuy nhiên, Huyền từ VNDirect lưu ý rằng “tình hình tài chính của GSM có tác động hạn chế đến VinFast, vì hãng xe này đã đa dạng hóa tập khách hàng, và cũng không ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của Vingroup, do đây là công ty thuộc sở hữu cá nhân của ông Vượng.”

VinFast’s reliance on GSM for growth faces uncertainty
Vietnam’s top electric vehicle (EV) maker VinFast has relied on its largest buyer, Green and Smart Mobility (GSM), to drive sales. But as players flock to the domestic fleet electrification market and international competition heats up, GSM may no longer be a key growth engine for the firm in the future.

Founded by VinFast CEO Pham Nhat Vuong, GSM, which operates electric taxi brand Xanh SM, has scaled up its fleet over the past two years to gain dominance in Vietnam’s ride-hailing sector and enter new countries in Southeast Asia.

However, its contribution to VinFast’s sales has dwindled, as the latter has recently managed to diversify its customer base. VinFast’s EV deliveries to related parties, mainly GSM, fell from around 72% in 2023 to just 38% in the first nine months of 2024, the carmaker’s earnings reports showed.

For this reason, “we believe that GSM is unlikely to be VinFast’s main growth driver,” Phan Thanh Huyen, an analyst at VNDirect Securities Corporation, tells The Business Times.

This drop is notable given that GSM has continued to expand its offerings in Vietnam.

SEA expansion route
Launched in March 2023, Xanh SM now has nearly 100,000 vehicles in Vietnam, including electric cars, e-scooters, and partner-operated units. It serves as a major distributor of VinFast cars to local taxi operators, partnering with more than 73 transportation and traditional taxi companies in the country.
Still, GSM’s influence in the local EV sector may diminish as Vietnamese taxi fleets become fully electrified in the short term, says Koketso Tsoai, an automobile analyst at BMI. Unless “it expands its fleet or explores other growth strategies,” its role in VinFast’s sales could become limited, he says.

The company appears to be doing just that.

The taxi operator expanded into two new markets – Laos in November 2023 and Indonesia in December 2024 – less than two years after its launch. This year, the company plans to scale up Xanh SM’s fleet with at least 10,000 taxis in Indonesia and expand into countries like the Philippines and other parts of Asia.
But analysts say this is no magic bullet. “(It) will not be simply about adding many vehicles, which is possible but unlikely to be feasible,” Tsoai notes.

The success of GSM internationally will hinge on how well it navigates the competitive landscape and establishes a sustainable presence in the new countries, he says. “If GSM aims to capture market share by slashing prices and introducing many vehicles into its ride-hailing fleet, it could potentially drive sales, albeit at lower margins.”

In a written response to The Business Times, GSM CEO Thanh Nguyen acknowledged the challenges in Laos, which includes limited transportation infrastructure and low EV awareness, as well as the dominance of local platforms in Indonesia.

“Each market has its own unique characteristics, and Xanh SM’s success in each country depends on our ability to adapt to local conditions,” he notes.

VinFast’s new sales goal
VinFast’s sales target this year is an ambitious one: to double its 2024 delivery numbers, according to its statement last week. Last year’s volume of over 97,000 EVs was already a 192% increase from its performance in 2023.

Powering this boost is the retail sales of VinFast’s increasingly popular models in Vietnam, VNDirect’s Huyen points out.

In January, VinFast’s EV deliveries in the country surpassed 10,000 units, with the affordable VF 3 and VF 5 models collectively accounting for over 7,300 units, according to the company.

GSM contributed to these retail sales over the past years, with CEO Nguyen noting that his firm helped over 10,000 individual driver partners acquire VinFast EVs. In addition to the widely used VFe34 and VF 5 Plus models in Xanh SM’s fleets, VinFast and Xanh SM have also forged a partnership in developing EVs tailored for passenger transportation, according to Nguyen.

“We will continue working closely with VinFast… ensuring better performance to meet the operational demands of the electric taxi industry,” Nguyen adds.

GSM’s rising costs
Market watchers noted that while GSM has contributed to VinFast’s financial returns and helped raise the profile of the Vietnamese EV brand, the rapid growth has come with a high burn rate.

GSM has raised its registered capital 6x in less than two years, with the latest infusion in December reaching about 5.3 trillion dong (US$208 million), according to Vietnam’s national business registration portal. Owned 95% by Vuong, GSM raised its capital from about US$118 million from its inception to around US$706 million in 2024.

This underscores the company’s heavy cost structure and low profitability – it must invest in acquiring cars and drivers to leverage network effects, while also offering significant incentives to customers in order to gain market share.

“The viability of GSM’s business will depend significantly on shareholder support and other strategic considerations,” explains BMI’s Tsoai. “The potential enhancement of VinFast’s brand image and sales through GSM’s growth could indeed be worth the associated financial burdens if it successfully establishes a strong market presence and brand loyalty.”

In 2023 alone, GSM spent US$839 million buying EVs and e-scooters and signed another US$419 million deal to secure additional units from its sister company VinFast, earlier filings of the Vietnamese carmaker showed.

According to research firm Vietdata, GSM recorded revenue of about one trillion dong (US$38 million) in 2023 and an after-tax loss of nearly 1.9 trillion dong (US$74.5 million).

Even its ride-hailing competitors Be and Gojek, which follow a more asset-light model, posted persistent losses, with only Grab achieving profitability. However, VNDirect’s Huyen notes that “GSM’s financial situation has limited impact on VinFast, as the automaker has diversified its customer base, and it has no direct impact on Vingroup’s earnings, as it is Vuong’s privately held company.”

Currency converted from US dollar to Vietnamese dong: US$1 = 25,482.5 dong.
This story was republished with permission from The Business Times, which made the article available to its paying subscribers. It was moderately edited to reflect Tech in Asia’s editorial guidelines.